TERK SEBEBİNE DAYALI BOŞANMA DAVASI
- Terk Nedeniyle Boşanma Nedir:
Türk Medeni Kanunu’nun 164. maddesi, terk nedeniyle boşanmayı özel bir boşanma sebebi olarak düzenlemektedir. Terk, eşlerden birinin ortak konutu haklı bir sebep olmaksızın terk etmesi ve makul sürede eve dönmemesi olarak tanımlanır. Evlilik birliğinin gerektirdiği ortak yaşam yükümlülüğüne aykırı şekilde yapılan bu terk, diğer eşin dava açabilmesi için belirli şartların oluşmasını gerektirir.
Terk nedeniyle boşanmanın gündeme gelebilmesi için öncelikle eşlerden biri ortak yaşamı terk etmeli ve bu terk hali kesintisiz en az 6 ay devam etmelidir. Ayrıca terk eden eşe, ihtar gönderilerek eve dönmesi için en az 2 aylık bir süre verilmiş olmalıdır. Bu ihtar noter aracılığıyla veya mahkeme yoluyla yapılabilir ve usulüne uygun şekilde tebliğ edilmelidir. Eğer ihtara rağmen eş, haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmezse, terk edilen eş boşanma davası açma hakkına sahip olur.
Terk nedeniyle boşanma davalarında en sık karşılaşılan sorun, ihtar sürecinin usulüne uygun yürütülmemesi veya sürenin doğru hesaplanmamasıdır. Bu durum, davanın reddedilmesine neden olabilir. Bu nedenle, terk nedeniyle boşanma davası açılmadan önce ihtar sürecinin doğru yönetilmesi ve gerekli delillerin eksiksiz hazırlanması büyük önem taşır.
- Terk Nedeniyle Boşanmanın Şartları:
Terk nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için Türk Medeni Kanunu’nun 164. maddesinde belirtilen şartların eksiksiz şekilde oluşması gerekmektedir. Bu şartlar şunlardır:
1. Eşlerden Birinin Ortak Konutu Haklı Bir Sebep Olmaksızın Terk Etmesi:
Terk, evlilik birliğinin gerektirdiği ortak yaşamı sona erdirmek amacıyla eşlerden birinin ortak konutu izinsiz ve haklı bir neden olmaksızın terk etmesiyle gerçekleşir. Eşin ortak konutu terk ettiğini kanıtlamak, davacı eşin sorumluluğundadır. Terk edilen eşin, ortak yaşamı sürdürme iradesi olmasına rağmen, diğer eşin ortak konutu haksız yere terk etmesi halinde bu şart sağlanmış olur.
2. Terk Halinin Kesintisiz En Az 6 Ay Devam Etmesi:
Terk nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için terk hali, kesintisiz olarak en az 6 ay sürmelidir. Bu süre dolmadan dava açılması mümkün değildir. Sürenin hesaplanmasında, terk olayının gerçekleştiği tarihten itibaren gün sayılarak 6 ayın dolması beklenir. Terk süresi boyunca eşin ortak konuta dönmemesi gerekmektedir. Eğer eş terk süresi dolmadan eve dönerse, bu durumda terk nedeniyle boşanma davası açma şartı ortadan kalkar.
3. Terk Eden Eşe Noter veya Mahkeme Yoluyla İhtar Gönderilmesi
Terk nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için en önemli şartlardan biri, terk eden eşe noter aracılığıyla veya mahkeme yoluyla “ihtar” gönderilmesidir. Bu ihtar, eşin makul bir süre içinde ortak konuta dönmesini talep eden resmi bir uyarıdır. Terk eden eş, ihtarın kendisine tebliğ edilmesine rağmen haklı bir sebep olmaksızın eve dönmezse, terk nedeniyle boşanma davası açılabilir.
İhtarın Gönderilme Şekli:
İhtar iki farklı yolla gönderilebilir:
1. Noter Aracılığıyla İhtar: Noterden ihtarname gönderilerek eşin ortak konuta dönmesi istenir. Bu ihtar, terk eden eşin adresine noter yoluyla tebliğ edilir ve resmi bir kayıt altına alınır. Noter ihtarının tebliği, terk nedeniyle boşanma davasında delil niteliği taşır.
2. Mahkeme Yoluyla İhtar: Mahkeme aracılığıyla da ihtar gönderilebilir. Bu yöntemde, davacı eşin başvurusu üzerine aile mahkemesi, terk eden eşe ihtar göndererek belirli bir süre içerisinde ortak hayata dönmesini talep eder. Mahkeme ihtarında, eşin eve dönmemesi halinde boşanma davası açılacağı belirtilir.
İhtar Süresi Nasıl İşler?
İhtar Süresinin Başlangıcı: İhtar, terk eden eşe noter veya mahkeme yoluyla tebliğ edildiği tarihte başlar.
İhtar Süresinin Uzunluğu: Kanuna göre, ihtarın tebliğinden itibaren en az 2 aylık bir süre verilmelidir. Bu süre içerisinde eşin ortak konuta dönmesi beklenir. Ancak, 2 aylık süre minimum süredir ve tarafların durumuna göre bu süre makul bir şekilde uzatılabilir.
İhtar Süresinin Amacı: Bu süre, terk eden eşe ortak konuta dönme ve evlilik birliğini devam ettirme fırsatı tanımak amacıyla verilir. Eğer bu sürede eş haklı bir sebep olmaksızın eve dönmezse, dava açma hakkı doğar.
İhtarın İçeriğinde Neler Olmalı?
İhtar metninde şu hususlar açık ve net bir şekilde yer almalıdır:
-Terk eden eşin makul süre içinde ortak konuta dönmesi gerektiği,
-Dönmediği takdirde terk nedeniyle boşanma davası açılacağı,
-İhtarın tebliğ edildiği tarihten itibaren en az 2 ay içinde eşin ortak hayata dönmemesi durumunda, boşanma davası açma hakkı doğacağı.
İhtar Gönderilmezse Ne Olur?
İhtar gönderilmeden terk nedeniyle boşanma davası açılması mümkün değildir. Eğer ihtar gönderilmeden dava açılırsa, mahkeme davayı usulden reddeder. Bu nedenle, ihtar sürecinin eksiksiz ve doğru yürütülmesi şarttır. Ayrıca, ihtarın usulüne uygun gönderilmemesi veya tebliğ edilmemesi durumunda, mahkeme yine davayı reddeder ve davacı eş ciddi hak kaybına uğrayabilir.
İhtar Süresinden Sonra Ne Olur?
Eğer ihtar süresi dolduktan sonra terk eden eş haklı bir sebep göstermeksizin eve dönmezse, terk edilen eş aile mahkemesinde terk nedeniyle boşanma davası açabilir. Bu durumda mahkemeye, noter ihtarının tebliğ belgesi, süre dolmasına rağmen eşin eve dönmediğine dair deliller ve gerekirse tanık beyanları sunulmalıdır.
4. İhtar Süresinin Dolmasına Rağmen Ortak Konuta Dönülmemesi:
İhtar süresi dolduktan sonra, terk eden eşin haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmemesi halinde terk nedeniyle boşanma davası açılabilir. İhtar süresi içerisinde eşin eve dönmesi durumunda, terk nedeniyle boşanma şartı gerçekleşmemiş olur ve dava açma hakkı doğmaz.
5. Terk Nedeniyle Boşanma Davasının Hak Düşürücü Süre İçinde Açılması:
Terk nedeniyle boşanma davası, ihtarın tebliğinden itibaren 2 ay geçtikten sonra açılabilir. Ancak bu dava, terk süresinin 6. ayının dolduğu tarihten itibaren makul bir süre içinde açılmalıdır. Uzun süre dava açılmaması, mahkeme tarafından hakkın kötüye kullanılması olarak değerlendirilebilir ve davanın reddine yol açabilir.
Açıklama:
Terk nedeniyle boşanma davası açarken, yukarıda belirtilen şartların eksiksiz bir şekilde sağlanması büyük önem taşır. Özellikle ihtar süreci ve sürenin doğru hesaplanması, davanın kabul edilmesi açısından belirleyici faktörlerdir. Terk süresi ve ihtar süresi yanlış hesaplanırsa veya ihtar usulüne uygun yapılmazsa, dava reddedilebilir ve davacı eş hak kaybına uğrayabilir. Bu nedenle, terk nedeniyle boşanma davası açmadan önce süreç dikkatlice yönetilmeli ve deliller eksiksiz şekilde toplanmalıdır.
- Terk Nedeniyle Boşanma Davasının Açılma Süreci:
Terk nedeniyle boşanma davasının açılabilmesi için öncelikle terk olgusunun ve ihtar sürecinin usulüne uygun olarak gerçekleşmiş olması gerekir. İhtar süresi dolmasına rağmen terk eden eşin ortak konuta dönmemesi durumunda, terk edilen eş boşanma davası açma hakkı kazanır. Ancak dava açmadan önce sürecin eksiksiz ve doğru bir şekilde yönetilmesi, davanın reddedilmemesi açısından kritik önem taşır.
1. Yetkili ve Görevli Mahkeme
Terk nedeniyle boşanma davalarında yetkili mahkeme, eşlerden birinin yerleşim yeri veya son 6 ayda birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Bu tür davalar aile mahkemelerinde açılır. Eğer ilgili yerde aile mahkemesi yoksa, asliye hukuk mahkemesi aile mahkemesi sıfatıyla davaya bakar. Davanın doğru yerde açılması usul açısından zorunludur, aksi halde dava yetkisizlik nedeniyle reddedilebilir.
2. Davanın Açılma Zamanı
Terk nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için kanunda belirtilen sürelerin dolması gerekir. Bu süreler şöyle özetlenebilir:
Terk Süresi: Eşin ortak konutu terk ettiği tarihten itibaren kesintisiz 6 ay geçmelidir. Bu süre dolmadan dava açılamaz.
İhtar Süresi: İhtar süresi de dolmuş olmalıdır. Noter veya mahkeme aracılığıyla gönderilen ihtar tebliğ edildikten sonra, en az 2 aylık süre içinde eşin ortak konuta dönmemesi gerekir. Bu sürenin dolmasından sonra dava açılabilir.
3. Dava Dilekçesinin Hazırlanması:
Terk nedeniyle boşanma davası açarken, dava dilekçesi büyük önem taşır. Dilekçede şu unsurlar yer almalıdır:
-Eşin terk olayını nasıl ve ne zaman gerçekleştirdiği,
-Terk süresinin dolduğu ve ihtar sürecinin usulüne uygun yapıldığı
-İhtarın noter veya mahkeme aracılığıyla gönderildiğine dair belgelerin eklenmesi,
-İhtar süresi dolmasına rağmen eşin ortak konuta dönmediğinin belirtilmesi.
Dilekçede açık ve net ifadeler kullanılması, olayların kronolojik sıraya göre anlatılması ve delillerin eksiksiz sunulması önemlidir.
4. Delillerin Sunulması ve İspat Yükümlülüğü:
Terk nedeniyle boşanma davasında ispata ilişkin yükümlülük, davacı eşe aittir. Davacı eş, terk olayını, ihtarın usulüne uygun yapıldığını ve ihtar süresi dolmasına rağmen eşin eve dönmediğini ispat etmek zorundadır. Bu süreçte sunulabilecek deliller şunlardır:
-Noter ihtar belgesi ve tebliğ evrakı,
-Mahkeme ihtarı ve tebliğ kaydı,
-Terk olgusunun tanık beyanlarıyla desteklenmesi,
-Eşin eve dönmediğine dair deliller (örneğin apartman görevlisi veya komşuların tanıklığı).
5. Ön İnceleme ve Tahkikat Aşaması:
Dava açıldıktan sonra mahkeme tarafından ön inceleme duruşması yapılır. Bu duruşmada, tarafların dilekçelerinde belirtilen deliller incelenir ve eksik olan hususlar tespit edilirse, mahkeme bunların tamamlanması için taraflara süre verir. Delillerin sunulması tamamlandıktan sonra tahkikat aşamasına geçilir ve tanıkların dinlenmesi gibi delil incelemeleri yapılır.
6. Karar Aşaması ve Boşanma Kararı:
Mahkeme, tarafların sunduğu deliller ve tanık beyanlarını değerlendirerek karar verir. Eğer mahkeme, terk olgusunun ve ihtar sürecinin usule uygun olduğunu tespit ederse, terk nedeniyle boşanma kararı verir. Ancak ihtarın usulsüz yapılması veya ihtar süresinin dolmaması gibi durumlarda dava reddedilir.
7. Terk Nedeniyle Boşanma Davasının Reddedilme Olasılığı
Terk nedeniyle boşanma davalarında sık karşılaşılan sorunlardan biri, ihtarın usulüne uygun yapılmaması ve sürenin doğru hesaplanmamasıdır. Eğer mahkeme, ihtarın geçersiz olduğunu veya sürenin dolmadığını tespit ederse, dava usulden reddedilebilir. Ayrıca, terk olgusunun ispatlanamaması halinde de dava reddedilir.
8. Davanın Reddedilmesi Halinde Süreç:
Eğer terk nedeniyle açılan boşanma davası reddedilirse, aynı sebeple tekrar dava açılabilmesi için yeniden ihtar sürecinin işletilmesi gerekir. Davanın reddedilmesi, ihtarın yenilenmesini ve yeniden 6 aylık sürenin başlamasını gerektirir. Bu nedenle, davanın açılmadan önce sürecin eksiksiz ve hatasız yürütülmesi büyük önem taşır.
Sonuç:
Terk nedeniyle boşanma davası açılırken, yetkili mahkemenin doğru belirlenmesi, sürenin eksiksiz hesaplanması ve ihtarın usulüne uygun yapılması şarttır. Bu süreçte dava dilekçesinin doğru hazırlanması ve delillerin eksiksiz sunulması, davanın olumlu sonuçlanması açısından kritik öneme sahiptir. Eğer bu şartlar sağlanmazsa, davanın reddedilmesi olasılığı yüksektir ve yeniden dava açmak için sürecin baştan işletilmesi gerekecektir. Bu nedenle, terk nedeniyle boşanma davalarının titizlikle yürütülmesi ve hukuki süreçlerin dikkatle takip edilmesi gerekmektedir.
- Terk Nedeniyle Boşanma Davasında İspat ve Deliller
Terk nedeniyle boşanma davasında, ispat yükü davacı eşin üzerindedir. Davayı açan eş, terk olgusunun gerçekleştiğini, ihtarın usulüne uygun olarak yapıldığını ve ihtar süresi dolmasına rağmen terk eden eşin ortak konuta dönmediğini ispat etmekle yükümlüdür. İspat sürecinde sunulacak delillerin eksiksiz ve hukuka uygun şekilde hazırlanması, davanın kabul edilmesi açısından kritik önem taşır. Aksi halde, davanın reddedilmesi riski doğar.
1. Terk Olgusunun İspatı
Terk nedeniyle boşanma davasında, ilk olarak terk olayının ispat edilmesi gerekmektedir. Terk olgusu, eşlerden birinin haklı bir sebep olmaksızın ortak konutu terk etmesi ve makul süre içinde dönmemesi olarak tanımlandığı için, bu durumun gerçekleştiği tarih ve olayların detayları delillerle ortaya konmalıdır.
Terk olayını ispat etmek için kullanılabilecek deliller:
Tanık Beyanları: Eşin ortak konutu terk ettiğine dair apartman görevlisi, komşular veya aile bireyleri gibi tanıkların ifadeleri önemlidir. Tanık beyanları, terk olayının tarihini ve sürecin nasıl geliştiğini ortaya koyabilir.
Resmi Belgeler: Terk eden eşin farklı bir adrese taşındığına dair resmi adres kayıtları veya apartman yöneticisinin yazılı beyanı, terk olayının ispatında kullanılabilir.
Polis Tutanağı veya Resmi Başvuru Kayıtları: Terk olayının gerçekleşmesi halinde yapılan resmi şikayetler veya başvurular da delil niteliği taşır.
2. İhtarın Usulüne Uygun Yapıldığının İspatı
Terk nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için ihtar süreci doğru şekilde işletilmelidir. İhtar, terk eden eşe noter aracılığıyla veya mahkeme yoluyla gönderilmeli ve ihtarın tebliğ edilmesi sağlanmalıdır.
İhtar sürecinin ispatında kullanılabilecek deliller:
Noter İhtar Belgesi: Noter aracılığıyla gönderilen ihtarname ve buna ilişkin tebliğ evrakı, ihtarın usulüne uygun yapıldığını gösteren en güçlü delildir. Bu belgede, terk eden eşe eve dönmesi için en az 2 ay süre tanındığı açıkça belirtilmelidir.
Mahkeme İhtarı ve Tebliğ Belgesi: Mahkeme aracılığıyla gönderilen ihtar durumunda, mahkemenin ihtar kararının tebliği ve bu tebligatın ulaştığına dair tebliğ belgesi delil olarak sunulmalıdır.
3. İhtar Süresinin Dolmasına Rağmen Eve Dönülmediğinin İspatı
İhtar süresi dolduktan sonra, eşin haklı bir sebep olmaksızın ortak konuta dönmediğini ispat etmek de davacı eşin sorumluluğundadır. Bu durum, davanın kabulü açısından önemli bir aşamadır.
Eşin eve dönmediğini ispatlamak için kullanılabilecek deliller:
Tanık Beyanları: Apartman görevlisi, komşular veya aile bireylerinin, ihtar süresi dolduktan sonra eşin eve dönmediğine dair beyanları delil olarak kullanılabilir.
Adres Kayıtları: Terk eden eşin farklı bir adreste ikamet ettiğine dair nüfus kayıtları veya muhtarlık belgeleri, eşin ortak konuta dönmediğini gösteren deliller arasında yer alır.
Polis Tutanağı veya Resmi Bildirimler: Eşin ihtar süresi sonunda ortak konuta dönmediğine dair yapılan başvurular ve tutanaklar da mahkemede delil olarak sunulabilir.
4. İhtar Süresinin Dolduğunun ve Dava Açma Hakkının Doğduğunun İspatı
Terk nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için ihtarın tebliğ edilmesinden itibaren en az 2 aylık sürenin dolması gerekmektedir. Davacı eş, bu sürenin dolduğunu ve eşin dönmediğini açıkça ispat etmelidir. Bu sürenin dolduğuna ilişkin noter tebligatının tarihini gösteren belge, mahkemede delil olarak sunulmalıdır.
5. Terk Davasında Tanıkların Rolü ve Önemi
Terk nedeniyle boşanma davalarında tanık beyanları büyük önem taşır. Mahkeme, terk olgusunun ve ihtar sürecinin doğru işletilip işletilmediğini tanık beyanlarıyla doğrulayabilir. Tanıkların ifadeleri, eşin ortak konutu terk ettiği tarih, ihtarın gönderildiği ve eşin eve dönmediği süreç hakkında detaylı bilgi sağlayabilir.
Tanıkların dikkat etmesi gereken hususlar:
-Tanıkların, terk olgusunu bizzat gözlemlemiş olmaları gerekir.
-Tanık ifadeleri, olayların gerçekleştiği tarih ve süreçle uyumlu olmalıdır.
-Tanıklar, ihtar süresinin dolmasına rağmen eşin eve dönmediğini açıkça ifade etmelidir.
6. İspat Yükünün Yerine Getirilmemesi Durumunda Olası Sonuçlar
Terk nedeniyle boşanma davasında, yukarıda belirtilen delillerin sunulması ve sürecin doğru şekilde ispatlanması zorunludur. Eğer davacı eş, terk olgusunu veya ihtarın usulüne uygun yapıldığını ispat edemezse, mahkeme davanın reddine karar verir. Bu durumda, aynı sebeple tekrar dava açılabilmesi için yeniden ihtar gönderilmesi ve sürecin baştan işletilmesi gerekir.
Sonuç:
Terk nedeniyle boşanma davalarında, terk olgusunun ispatı, ihtarın usulüne uygun yapılması ve ihtar süresi dolduktan sonra eşin eve dönmediğinin delillerle ortaya konulması zorunludur. Noter veya mahkeme yoluyla yapılan ihtarın tebliği ve sürenin dolduğuna ilişkin belgeler, davanın kabul edilmesi için en güçlü deliller arasında yer alır. Davacı eş, tüm bu süreci titizlikle yönetmeli ve delilleri eksiksiz şekilde mahkemeye sunmalıdır. Aksi takdirde, davanın reddedilmesi ve yeniden dava açılması durumunda sürecin uzaması riski doğar.
